Cầm “sổ đỏ” trong tay, già Ma Lum nghẹn ngào: “Yàng ơi, nhiều mùa rẫy rồi, nay nhà mình mới có cái “sổ đỏ”. Vậy là từ nay mình đã có đất để lại cho con cháu. Mình sẽ cho vợ chồng thằng Siu Ly vài sào ruộng nước để nó làm vốn liếng”.
Cũng như già Ma Lum, ở huyện Chư Sê, Gia Lai có nhiều người cầm “sổ đỏ” trên tay với bao dự định cho cuộc sống...
Cái miệng sướng, cái bụng cũng sướng
Buổi sáng 22-4 ở các làng Queng O, Queng Thoa, Tâu Kuk, Tâu Roòng… vui hơn mọi ngày. Đích thân chủ tịch UBND huyện Chư Sê (tỉnh Gia Lai) Nguyễn Dũng về làng trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (giấy đỏ) cho hàng trăm hộ đồng bào dân tộc đang thiếu đất sản xuất. Hộ Ma Lum (làng Queng O) được giao 1,6ha. Kpuih Rưng được giao 1,4ha.
Hỏi Nhà nước cấp nhiều đất như bây giờ thì già làm gì? Kpuih Rưng nói: “Thì mình trồng tiêu nè, trồng cà phê nè. Mình xin nước nông trường trồng cây lúa, cây bắp nữa. Có đất thì sướng lắm, trồng cây mì, cây cà đắng để ăn cơm ngon chớ. Cái miệng sướng, cái bụng cũng sướng nhiều hơn...”.
Già Ma Lum phì phèo tẩu thuốc lắng nghe rồi xen chuyện: “Cán bộ không biết hết đâu, Kpuih Rưng nói đúng đấy. Có đất thì mình sướng, con heo, con gà nhà mình cũng sướng nữa, vì đất hẹp, thả bò sang vườn người khác họ đánh, đuổi về. Con bò đau, mình cũng đau chớ. Nay có vườn rộng, Nhà nước cho đất rẫy 8 sào nữa, có suối Queng Thoan chảy hết ngày này sang ngày khác. Mai mốt mình làm nhà rẫy, dẫn bò, heo gà ra hết ngoài đấy luôn”.
Chị Kpuih H’Rek, lưng địu đứa cháu hai tuổi, miệng cười hoài: “Cái nhà mình nghèo, nó sắp sập rồi. Nhưng mình lo cái nhà thì ít, lo trồng thêm nhiều trụ tiêu hơn. Bây giờ mình đem sổ đỏ nộp ngân hàng để vay tiền làm tiêu. Có nhiều tiêu mới có nhà to, nhà chắc. Mình đã đình sản rồi, không lo đẻ nữa. Chỉ lo làm để nuôi ba đứa con mình đi học thôi”.
Sổ của Kpuih H’Rek được cấp 10,7ha. Từ cuối năm 2003 đến nay, 2.424 hộ đồng bào dân tộc ở Chư Sê đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp.
Có đất sẽ làm ăn giỏi thôi!
Rơ Mah Ty, người làng Tâu Kuk, vừa nhận sổ đỏ cho 17ha đất mà anh canh tác lâu nay. Anh như trẻ hơn cái tuổi năm mươi, nói tiếng phổ thông trôi chảy, lại có kiến thức nên là một trong số những hộ làm ăn khá giả của xã Dun.
Trước khi được Nhà nước giao thêm đất sản xuất, anh có một vườn hồ tiêu 500 trụ, năm rồi vườn ra trái bói vụ đầu, bán được 3 triệu. Anh đang tính một, hai năm nữa xây nhà, mua thêm máy cày để chở hàng, bơm nước và tưới cà phê.
Biết tính toán làm ăn nên trong những ngày vừa qua ở Chư Sê có sự kiện một số người tập trung gây rối chính quyền, nhưng anh Rơ Mah Ty và những người khác ở làng Tâu Kuk, Tâu Roòng không tham gia. Kẻ xấu cũng không dám bén mảng đến làng xúi giục bậy bạ.
Rơ Lan Lin, người làng Queng Thoa, vừa được Nhà nước cấp sổ đỏ 8 sào đất rẫy, nhà anh còn có 6 sào ruộng nước và 400 trụ tiêu.
Lúc chúng tôi đến thăm, vợ anh đang dệt thổ cẩm, cô con gái út Rơ Lan Bơ - năm nay học lớp 4 - đang học bài ở nhà, lát lát chạy vào bên khung dệt giúp việc vặt cho mẹ.
Rơ Lan Đi, người làng Tâu Roòng, vừa là thợ gặt, vừa là thợ dệt giỏi của làng, làm suốt ngày không biết mệt trên đồng.
“Năm nay 6 sào ruộng nước nhà mình gặt được 80 bao, chắc chừng 4 tấn lúa. Ăn không hết được đâu. Nhà nào trong làng thiếu lúa mình cho mượn, bà con làng Tâu Roòng đến mình cũng cho mượn. Mình giàu rồi, có xe công nông, có tivi, mình còn dệt thổ cẩm để bán nữa, nhiều người thích mua lắm, mình dệt đẹp mà. Hai đứa con gái mình đã bắt chồng. Mình cho mỗi đứa ba sào đất ruộng để có cái ăn, phải no cái bụng trước đã...”, chị hồ hởi nói.
Nhưng buôn làng vẫn còn nhiều người thiếu đất lắm. Toàn huyện Chư Sê giờ còn hơn 800 hộ đang chờ đất. Không có đất là đói, là bị lũ xấu xúi giục làm chuyện bậy. Cán bộ xã, cán bộ huyện lo, nhưng dân làng thiếu đất càng lo hung.
Chủ tịch huyện Nguyễn Dũng nói chắc với lũ làng: “Chắc chắn là trong tháng sáu này phải lo xong chuyện đất cho bà con. Ai không có đất thì sẽ được cho học nghề để đi làm công nhân cao su, công nhân cà phê...”.
Báo Tuổi Trẻ