Đây là lễ mang đậm tín ngưỡng vạn vật hữu linh, là bản sắc văn hóa độc đáo và cũng là một trong những lễ hội lớn hàng năm của hai tộc người Bahnar, Jrai. Với mong muốn bảo tồn và phát huy nét văn hoá đặc sắc đó, Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San và Phòng Văn hóa-Thông tin, Trung tâm VHTT và TT huyện Ia Pa phối hợp tổ chức phục dựng lễ mừng lúa mới của đồng bào dân tộc Jrai tại xã Chư Mố, huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai. Chương trình lễ chính thức bắt đầu vào lúc 9 giờ ngày 8-6.
 |
| Thầy cúng đang thực hiện nghi thức đưa hồn lúa lên chòi. Ảnh: Võ Thanh Thảo |
Trình tự lễ gồm: Giữ hồn lúa tại rẫy; đưa hồn lúa về chòi; nhập hồn lúa vào bồ trong đó bao gồm lễ ăn cơm mới. Địa điểm diễn ra lễ là từ nương rẫy-kho lúa-hộ gia đình-làng, thông thường dân làng tổ chức lễ khi mùa thu hoạch đã hoàn tất. Việc tổ chức lễ ăn mừng lớn hay nhỏ tùy thuộc vào khả năng thu hoạch nhiều hay ít của từng gia đình, và tùy theo điều kiện của gia chủ có vật hiến sinh mà thời gian có thể kéo dài một hay nhiều ngày. Đây cũng là dịp gia chủ mời bà con, họ hàng, bạn bè các làng lân cận cùng vui chơi ăn uống. Nhà nào đông khách coi như là niềm vinh dự. Vì thế, ngoài việc cúng thần, hồn lúa và tổ tiên cùng với việc cầu mong sức khỏe cho gia đình, người ta đánh cồng chiêng, vui chơi, ca hát suốt nhiều ngày đêm để vui mừng cùng hưởng thành quả của một quá trình lao động nhọc nhằn, vất vả.
 |
| Mọi người xoang, đánh cồng chiêng sau khi kết thúc nghi lễ mừng lúa mới quanh chòi lúa. Ảnh: Võ Thanh Thảo |
Đây là một trong những phong tục nhằm gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống từ ngàn xưa cha ông ta để lại. Hy vọng rằng sẽ được tiếp tục nhân rộng và duy trì mãi về sau, để không chỉ Lễ mừng lúa mới mà nhiều lễ hội truyền thống khác của cộng đồng dân cư bản địa trên địa bàn tỉnh được bảo tồn, trở thành một sản phẩm du lịch độc đáo trong hành trình trải nghiệm những bản làng vốn mang nhiều điều thi vị cho người lữ khách phương xa.