Đập dâng tại xã An Phú (TP. Pleiku) khô cạn (Hình ảnh chụp tháng 4/2023. Nguồn: baogialai.com.vn)
Theo đó, để chủ động ứng phó với tác động của hiện tượng El Nino và tăng cường thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu hụt nguồn nước trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan xây dựng kế hoạch phòng, chống hạn hán, thiếu nước tổng thể cho giai đoạn từ năm 2023-2025, các giải pháp ứng phó với các kịch bản khác nhau về khí tượng, thủy văn, nguồn nước do ảnh hưởng của El Nino, bao gồm trường hợp El Nino có mức độ ảnh hưởng mạnh, kéo dài như đã xuất hiện trong các năm 2014-2016. Theo dõi chặt chẽ diễn biến nguồn nước, cung cấp thông tin kịp thời cảnh báo cho các địa phương và đơn vị có liên quan để triển khai các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, điều chỉnh kế hoạch gieo trồng phù hợp với tình hình nguồn nước. Hướng dẫn chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, chuyển đổi diện tích trồng lúa ở vùng hạn hán, chưa bảo đảm cấp nước sang cây trồng cạn. Đồng thời, phối hợp với các chủ rừng rà soát các khu vực rừng trọng điểm có nguy cơ cháy rừng cao, chuẩn bị phương án phòng cháy chữa cháy cụ thể cho từng địa phương, tăng cường kiểm tra kịp thời phát hiện các điểm cháy rừng và triển khai các biện pháp chữa cháy rừng có hiệu quả theo phương châm “4 tại chỗ" kiên quyết không để xảy ra cháy lớn. Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị vận hành khai thác các hồ chứa thuỷ điện, thủy lợi xây dựng kế hoạch xả nước về hạ du để phục vụ sản xuất, sinh hoạt của Nhân dân khi hạn hán xảy ra. Sở Công Thương chỉ đạo, kiểm tra các chủ hồ, đập thủy điện vận hành điều tiết dòng chảy ở khu vực hạ du theo đúng Quy trình vận hành liên hồ chứa, Quy trình vận hành hồ chứa đã được cấp thẩm quyền ban hành. Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư: Trên cơ sở tổng hợp, đề xuất của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; theo chức năng, nhiệm vụ được giao để tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, hỗ trợ kinh phí thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định của pháp luật. Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Tây Nguyên theo dõi sát diễn biến thời tiết, tăng cường dự báo, cảnh báo, nhận định về tình hình khí tượng thuỷ văn; kịp thời cung cấp dự báo sớm các khả năng xuất hiện và diễn biến của các tình huống phức tạp về thời tiết, nguồn nước cho Ban chỉ huy PCTT và TKCN các cấp để chủ động chỉ đạo đối phó với mọi tình huống bất lợi có thể xảy ra.
UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo kiểm tra, đánh giá thực trạng nguồn nước tại các hồ chứa, công trình thuỷ lợi, cấp nước trên địa bàn, tính toán cân bằng nguồn nước, có kế hoạch phân phối nước cụ thể cho từng công trình và điều chỉnh hợp lý khi nguồn nước bị thiếu hụt dựa trên nguyên tắc ưu tiên cung cấp các nhu cầu thiết yếu. Điều chỉnh mùa vụ, cơ cấu cây trồng phù hợp. Tăng cường thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước cho các vùng canh tác ngoài phạm vi cấp nước tưới của công trình thủy lợi; tuân thủ khuyến cáo của cơ quan chuyên môn liên quan đến lịch thời vụ để tổ chức sản xuất, nhằm hạn chế nguy cơ thiệt hại do hạn hán, thiếu nước. Chủ động tổ chức nạo vét kênh mương, các cửa vào cống lấy nước, trạm bơm tưới, ao, giếng, khơi thông dòng chảy. Đẩy nhanh tiến độ thi công sớm hoàn thành và đưa vào sử dụng các công trình thủy lợi, cấp nước sinh hoạt. Cùng với đó, tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp tích trữ nước, đồng thời sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nước; theo dõi và điều hoà lượng nước bơm, tưới giữa cây cà phê và cây lúa nước; tuyệt đối không để xảy ra việc tranh chấp nước phục vụ sản xuất trong Nhân dân. Rà soát các khu vực có nguy cơ thiếu hụt nguồn nước cấp và khu vực thiếu nước sinh hoạt, thực hiện giải pháp cân đối, điều chỉnh kế hoạch cấp nước và khuyến cáo sử dụng nước sinh hoạt tiết kiệm tới từng hộ, thôn, xã; thực hiện các giải pháp nâng cấp, nâng cao khả năng trữ, mở rộng tuyến ống tại các công trình cấp nước tập trung; phương án sử dụng trang thiết bị phục vụ cấp, trữ nước và xử lý nước cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng, như thiết lập các điểm cấp nước tập trung, bồn trữ nước,... Trường hợp cấp bách, không còn nguồn cấp nước cho sinh hoạt, cần sử dụng các phương tiện lưu động chở nước cung cấp đến từng cụm dân cư, hộ gia đình. Tuyên truyền vận động người dân tham gia quản lý, điều tiết nguồn nước tưới nhất là các kênh nội đồng, kênh mặt ruộng. Chủ động bố trí ngân sách địa phương để triển khai thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống hạn hán, thiếu nước./.