Làng Yar, xã Chư Đăng Ya, huyện Chư Pah (Gia Lai) nằm cách trung tâm huyện chừng 20km về phía đông nam. Nơi đây, chuyện Ksor Hyam (29 tuổi) đưa nước từ khe Ia Peo trên núi Chư Krăng về cho dân làng sinh hoạt và tưới tiêu nghe như một câu chuyện cổ tích.

Chuyện bắt đầu từ năm 1996, khi Hyam 22 tuổi. Dạo ấy, dân làng Yar được Nhà nước đầu tư đưa nguồn nước sạch từ khe Ia Lang về làng. Người dân ai cũng ưng cái bụng (vì làng nằm dưới chân núi, hễ đào giếng là gặp đá). Riêng Hyam thì trăn trở: "Nước về làng thì mát lòng, mát dạ lắm rồi nhưng phải có thêm nguồn nước để tưới tiêu, phát triển sản xuất". Nghĩ là làm. Nhiều ngày ròng đi núi, nhiều đêm thức trắng, Hyam quyết định đem chuyện đưa nguồn nước từ khe Ia Peo trên núi Chư Krăng về làng bàn với cha là Y Hyát, với vợ Siu Ja. Thương thằng con trai cương nghị, ông Hyát gom góp đưa cho con 20 triệu, Hyam vón vén thêm số tiền 30 triệu đồng của vợ chồng tích góp được từ bao mùa nương rẫy, bắt tay vào việc dẫn nước về làng.

Đầu tiên, Hyam xây một cái hồ chừng 20m3 trên lưng chừng núi, mua ống nước rồi cùng với thanh niên trong làng tiến hành đặt ống sâu dưới lớp đá núi 30cm. Hyam lập luận: "Làm như vậy, nếu người dân có cày xới làm nương rẫy thì đường ống dẫn nước vẫn an toàn". Gần 2 tháng trời vật lộn, đường ống dẫn nước dài gần 4km từ trên núi Chư Krăng về làng Yar đã hoàn thành. Ngày mở van, dòng nước tuôn òa trên các thửa ruộng. Dân làng khấp khởi mừng vui.

Thấm thoát đã 8 mùa rẫy trôi qua kể từ ngày Hyam bắt tay "cõng" nước về làng. Cây cối làng Yar như xanh hơn vào những ngày nắng hạn, bếp lửa như hồng hơn và dòng nước từ bàn tay, khối óc cần mẫn của Hyam cũng trong xanh hơn trong mắt dân làng. Giờ đây, ngoài nguồn nước của Nhà nước, người dân làng Yar còn dùng nguồn nước Hyam "cõng" từ núi về mà chẳng tốn một đồng. Già làng Kuát tâm sự: "Thằng Hyam trẻ người nhưng tốt dạ. Quý lắm khi làng có những đứa con như Hyam".

Ngôi nhà nhỏ của vợ chồng Hyam nằm ở đầu làng, cuộc sống chưa có gì gọi là khá giả. Học hết lớp 5, Hyam lao vào nương rẫy, đến năm 17 tuổi thì lập gia đình. Năm 22 tuổi, Hyam làm Phó bí thư rồi sau đó lên làm Bí thư Xã Đoàn. Và bây giờ, với sự tín nhiệm của dân làng, Hyam đã đảm nhận chức vụ Phó chủ tịch UBND xã. Chàng trai Jrai ham học, ham làm bên chân núi Chư Krăng ngày nào vẫn tràn đầy lòng nhiệt huyết, nhiệt thành với dân. Trò chuyện với chúng tôi, anh cười hiền hậu: "Mấy năm trước, khi nguồn nước về làng, việc vận động bà con uống nước đun sôi là một chuyện khó. Có người rỉ tai nhau uống nước đun sôi không đã khát, uống vào là khát thêm! Sau nhiều ngày vận động, bà con mới dần tập được thói quen nấu nước để uống. Rồi trẻ con đủ tuổi được đưa đến trường. Con gái tròn 18 mới đi "bắt" chồng. Dân làng đã biết trồng cà phê, lúa nước, trồng mía, chăn nuôi". Anh còn khoe, làng Yar đã là làng văn hóa.

Hiện nay, ngoài công việc xã hội, gia đình nhỏ của Hyam có 2ha mía, 1ha cà phê và mấy sào lúa nước đủ cung cấp lương thực cho gia đình. Những ngày cuối tuần, Hyam lại lên núi súc bể nước. Câu chuyện cổ tích "cõng" nước về làng của chàng trai Jrai vẫn còn tiếp tục...

Thanh Niên