Với đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", ngày 15-5-2013, Bộ Chính trị (khóa XI) đã ban hành Chỉ thị số 24-CT/TW về việc tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (Đề án 1237) và Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin (Đề án 150).

Lễ truy điệu và an táng hài cốt liệt sĩ tại thị xã An Khê ngày 26-7-2019. Ảnh: Đức Thụy

Triển khai thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị và Chính phủ, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo các sở, ban ngành và các huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án 1237 và Đề án 150. Với phương châm “Còn thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, còn tổ chức tìm kiếm, quy tập”, trong giai đoạn 2013-2020, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, trọng tâm là 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia (Ratanakiri, Stung Treng, Preah Vihear) và các địa phương có nhiều thông tin về hài cốt liệt sĩ như: Đức Cơ, Chư Păh, Kông Chro, Ia Grai, Chư Prông, Đak Đoa, Đak Pơ và thị xã An Khê.

Với tinh thần trách nhiệm và đạo lý truyền thống, các địa phương, đơn vị đã chủ động khắc phục mọi khó khăn, tìm ra nhiều cách làm sáng tạo trong khai thác, xử lý thông tin để đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Chỉ trong 7 năm (2013-2020), các địa phương, đơn vị trong tỉnh đã quy tập 347 hài cốt liệt sĩ trên địa bàn tỉnh và 284 hài cốt liệt sĩ tại 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia. Cũng trong thời gian này, ngành chức năng đã lấy mẫu sinh phẩm 178 trường hợp để xác định ADN danh tính hài cốt, trong đó có 4 trường hợp đã xác định ADN cùng huyết thống.

Chiến tranh đã lùi xa nhiều thập kỷ nên việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại. Tuy vậy, bằng nghĩa cử và lòng biết ơn những người đã ngã xuống vì Tổ quốc, đội ngũ chuyên trách không quản nắng mưa, không kể ngày đêm, không ngại suối sâu đèo cao… để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Điển hình trong số đó phải kể đến Đội K52 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh). Trong nhiều mùa khô liên tiếp, dấu chân của cán bộ, chiến sĩ Đội K52 đã in khắp núi rừng, phum sóc vùng Đông Bắc Campuchia. Mồ hôi, thậm chí cả máu của các anh đã đổ xuống nơi các chiến sĩ tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong những năm tháng làm nghĩa vụ quốc tế tại đất nước Chùa Tháp.

Chiến công thầm lặng của những người lính K52 đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận bằng việc tặng thưởng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân vào năm 2020. Đó là danh hiệu rất cao quý, song với các anh, việc quy tập được nhiều hài cốt liệt sĩ về với đất mẹ và người thân mới là mong ước cháy bỏng!

Tuy đã nhiều năm triển khai công tác tìm kiếm, quy tập, nhưng còn rất nhiều hài cốt liệt sĩ vẫn nằm đâu đó trên dải Trường Sơn hay vùng rừng núi Campuchia. Theo Đại tá Lê Tuấn Hiền-Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo 515 tỉnh, thời gian tới, các cơ quan, đơn vị, địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Theo đó, các địa phương cần phát động phong trào toàn dân tích cực tham gia tìm kiếm, cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; phối hợp với các cơ quan, đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trong nước và Campuchia. Để việc triển khai thực hiện 2 đề án đạt hiệu quả cao, các ngành và địa phương cần tranh thủ kể cả những người trước đây tham gia chế độ cũ cung cấp thông tin và phối hợp tham gia tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.